درجه بندی فرش ماشینی

فرش های ماشینی تکمیل شده را می‌توان به روال ذیل درجه بندی نمود:‏
قالی را می‌توان درجه 1 شناخت که دارای ویژگی‌های زیر باشد:‏
- تکرار سیلندر نداشته باشد
-  اندازه نقشه کامل و بدون عیب باشد.‏
-  زیردست قالی خوب باشد.‏
- اختلاف طول فرش در مقایسه با استاندارد تا ±%5 باشد.‏
- مقدار آهار مصرفی در متر مربع قالی مطابق استاندارد باشد.‏
- اختلاف ارتفاع خاب تا ±%10 داشته باشد.‏
- ارتفاع در سطح قالی یکسان باشد.‏
- تیغ خوردگی نداشته باشد.‏
- کسری خاب نداشته باشد.‏
- نخ خاب اضافی نداشته باشد.‏
- خاب سوختگی نداشته باشد.‏
-  پارگی نخ خاب سرتاسری نداشته باشد.‏
-  پارگی و سوراخ نداشته باشد.‏
-  حداکثر 5 سانتی‌متر رفویی غیرقابل رویت داشته باشد.‏
-  وصله نداشته باشد.‏
- روزدگی آهار نداشته باشد.‏
- پارگی تار نداشته باشد.‏
-  اشتباه طراحی نداشته باشد.‏
-  خرابی کارت ساده بافی نداشته باشد.‏
-  قلاب خوردگی در پشت قالی نداشته باشد.‏
- ریشه و زیگزاگ بدون عیب باشد.‏

فرش را می‌توان درجه یک و نیم شناخت که دارای ویژگی‌های ذیل باشد.‏
-   تکرار سیلندر حداکثر دو کارت یا یک سانتی‌متر داشته باشد.‏
-   اندازه نقشه کامل باشد.‏
-   زیردست قالی خوب باشد.‏
-  اختلاف طول قالی در مقایسه با استاندارد تا %5 باشد.‏
-   مقدار آهار مصرفی در متر مربع قالی مطابق استاندارد باشد.‏
-   اختلاف ارتفاع خاب تا %20 داشته باشد.‏
-   ارتفاع خاب سطح قالی تا %20 نایکنواختی نشان می‌دهد.‏
-   تبغ خوردگی نداشته باشد.‏
-   کسری خاب در زمینه ساده حداکثر 3 میلیمتر و در زمینه طرح‌دار حداکثر 5 میلیمتر داشته باشد.‏
-   خاب سوختگی نداشته باشد.‏
-  حداکثر تا 4 ردیف پارگی نخ خاب سرتاسری داشته باشد.‏
-  پارگی و سوراخ نداشته باشد.‏
-  حداکثر 10 سانتیمتر رفو داشته باشد.‏
-  وصله نداشته باشد.‏
-   روزدگی آهار نداشته باشد.‏
-   پارگی نخ تار نداشته باشد.‏
-  حداکثر تا 3 ردیف اشتباه طراحی داشته باشد.‏
-  حداکثر تا 3 ردیف کارت در جاهای مختلف خرابی کارت ساده بافت داشته باشد.‏
-   حداکثر  سطح پشت قالی قلاب خوردگی داشته باشد.‏
-  ریشه و زیگزاگ بدون عیب باشد.‏

قالی را می‌توان درجه دوشناخت که دارای ویژگی‌های ذیل باشد:‏
-  حداکثر 5 سانتیمتر یا 10 کارت تکرار سیلندر داشته باشد.‏
-  جابجایی نقشه خیلی کم داشته باشد.‏
-  زیردست قالی قابل قبول باشد.‏
-   اختلاف طول قالی در مقایسه با استاندارد تا %10 باشد.‏
-   مقدار آهار مصرفی در مترمربع در مقایسه با استاندارد قابل قبول باشد.‏
-  حداقل ارتفاع خاب 4 میلیمتر باشد در صورتیکه اختلاف ارتفاع خاب داشته باشد.
-  ارتفاع خاب سطح قالی تا ‌50% نایکنواختی نشان بدهد.‏
-  تیغ خوردگی کمی داشته باشد.‏
-   حداکثر یک سانتیمتر در عرض کسری خاب داشته باشد.‏
-  حداکثر 10 ط سرتاسری نخ خاب اضافی داشته باشد.‏
-  خاب سوختگی کم داشته باشد.‏
-   حداکثر 15 سانتی‌متر رفو داشته باشد.‏
-   وصله نداشته باشد.‏
-  روزدگی آهار کم داشته باشد.‏
-  حداکثر به قطر 5 سانتیمتر پارگی نخ تار داشته باشد.‏
-  حداکثر تا 6 کارت در جاهای مختلف خرابی کارت ساده بافت داشته باشد.‏
-  حداکثر  پشت قالی قلاب خوردگی داشته باشد.‏
-  ریشه و زیگزاگ عیب کمی داشته باشد.‏
 
فرش یا قالی را می‌توا درجه سه شناخت که دارای ویژگی‌های ذیل باشد:‏
-  بیش از 10 کارت یا 5 سانتی‌متر تکرار سیلندر داشته باشد.‏
-   جابجایی نقشه زیاد داشته باشد.‏
-  زیردست قالی قابل قبول باشد.‏
-  اختلاف طول در مقایسه با استاندارد تا ±%35 باشد.‏
-   مقدار آهار مصرفی در متر مربع قالی در مقایسه با استاندارد قابل قبول باشد.‏
-  درصورت وجود اختلاف ارتفاع خاب، حداقل ارتفاع خاب 4 میلیمتر باشد.‏
-   ارتفاع خاب سطح قالی تا %50 نایکنواختی نشان بدهد.‏
-  تیغ خوردگی کم داشته باشد.‏
-  بیش از یک سانتی‌متر در عرض کسری خاب داشته باشد.‏
-  بیش از 10 خط سرتاسری نخ خاب اضافی داشته باشد.‏
-  خاب سوختگی زیاد داشته باشد.‏
-  بیش از هفت ردیف پارگی نخ خاب سرتاسری داشته باشد.‏
-  پارگی و سوراخ نداشته باشد.‏
-  بیش از 15 سانتی‌متر رفو داشته باشد.‏
-   وصله کم داشته باشد.‏
-  روزدگی آهار داشته باشد.‏
-   بیش از قطر 5 سانتی‌متر پارگی نخ تار داشته باشد.‏
-   بیش از 6 ردیف اشتباه طراحی داشته باشد.‏
-   بیش از 6 ردیف در جاهای مختلف خرابی کارت ساده بافت داشته باشد.‏
-   سرتاسر پشت قالی قلاب خوردگی داشته باشد.‏
-  ریشه و زیگزاگ عیب کمی داشته باشد.‏
-  در مورد نخ اضافی بین دو حاشیه اگر حتی با کمبود یک نخ نقشه به هم بخورد قالی درجه یک و نیم یا دو
می‌شود.‏

فرش های ماشینی که اختلاف طول آنها از ±%25 متجاوز باشد. قالی درجه 4 شناخته شده  و به صورت پادری و پشتی بریده می‌شوند:.

فرش دستباف و ماشینی که در عرض آنها 5 سانتی‌متر نسبت به استاندارد، کمتر باشد، درجه 5 شناخته شده و جزء ضایعات محسوب می‌گردند.‏

مشخصات فنی فرش های ماشینی

تراکم فرش ماشینی : هر تخته فرش دارای دو نوع تراکم عرضی و طولی می‌باشد.
-تراکم عرضی فرش: تعداد ریشه (گره رنگ) در یک متر عرض فرش را گویند که با شانه مشخص می‌شود. مثال: قالی 350 شانه یعنی در هر متر عرض فرش معادل 350 ریشه بافته شده است. شانه‌های رایج بازار عبارتند از 220، 250، 280 ، 320 ، 350، 400، 440، 500 شانه
-تراکم طولی فرش: تعداد ریشه (گره رنگ) در یک متر طولی قالی را گویند. مثال: قالی با تراکم 500 یعنی در یک متر طولی فرش معادل 500 ریشه بافته شده است، تراکم‌های طولی رایج در بازار عبارتند از: 300، 400، 500، 600، 700، 800، 900 و 1000 رج می باشد

مود اولیه مصرفی در فرش ماشینی: جهت بافت هر فرش چه فرش دستباف و چه ماشینی باید سه نوع نخ مصرف نمود: نخ پرز، نخ تار و نخ پود.
-نخ پرز یا رنگ : جهت بافت گره‌های رنگ استفاده می‌شود که به دور نخ پود به صورت گره و یا به شکل ‏U‏ قرار میگیرد و چندین نوع می باشد:
* نخ اکریلیک  5/10 دولا صددرصد اکریلیک خالص‏
* مخلوط نخ اکریلیک و پلی‌پروپیلن: که به صورت مخلوطی از الیاف اکریلیک و پلی‌پروپیلن ریسیده می‌شود.
‏*   صددرصد پلی‌پروپیلن ‏ یا بی.سی.اف
- نخ تار فرش:  این‏ نخ به صورت مخلوط پنبه پلی استر ریسیده می‌شود، کیفیت الیاف مصرفی و نوع ریس آن عامل مهمی در دوام و زیبایی فرش دستباف و ماشینی است. این نوع نخ‌ها بیشتر در قالی‌های اکریلیک مصرف می‌شود و جهت نخ تار قالی‌های پلی‌پروپیلن و بی.سی.اف از همان جنس نخ پرز یعنی نخ بی.سی.اف بعلت ارزانی استفاده می‌شود.‏